Chikatsu-Asuka Historical Museum

موزه تاريخی شيكاتسو آسوكا، كار تادئو آندو كه می‌تونه به پروژه يكی از دوستان كمك كنه.

نمونه مقطع

مقطع فاز 2 تالار مركزی شهر يزد كه توسط مهندسين مشاور شورا كار شده است را می‌توانيد از اينجا دانلود كنيد.

برنامه تدریس سه جلسه آخر ترم

کرکسیون سازه و تاسیسات
87/3/13 (هفته سیزدهم)

کرکسیون فضاهای داخلی (به همراه اسکیس کلاسی از فضاهای داخلی)
87/3/20 (هفته چهاردهم)

کرکسیون نهایی
87/3/27 (هفته پانزدهم)

جلسه دوازدهم تدریس - تحویل موقت

جلسه دوازدهم تدریس، روز تحویل موقت بود، هر چه در چنته داشتی باید رو می کردی؛ تا نمره بگیری!!!، نه، تا از تحویل موفق خلاص بشی!!!، و شاید هم برای ارزیابی تلاش یک ترم خودت .

یکی می گفت این انصاف نبود فلانی از من 0.25 بیشتر بشه، یکی می گفت خوب حالا بیاید با هم در مورد کار من صحبت کنیم، یکی هم تازه از در اومد و گفت: تحویل موقت شروع شده؟!!!، یکی دیگه سرش پائین بود و داشت پلان طراحی می کرد، تا بلکه فرجی بشه و با کمک فرشته های آسمون بتونه تا بعد از ظهر تحویل بده.

امروز دوستان علاوه بر ارائه تحویل موقت طرح خودشون، مشغول آخرین کرکسیون عملکرد و پلان بودند. در پایان ارائه تحویل موقت، دانشجویان در مورد سیستم های سازه ای و تاسیساتی خود با استاد مشورت کردند تا در جلسه آینده به کرکسیون آن بپردازند.

... و هر کس نمره خودش رو از ارائه تحویل موقت گرفت.
ایده..... 1 .....نمره
پلان..... 2.5 .....نمره
مقطع..... 0.5 .....نمره
ماکت..... 0.5 .....نمره
ارائه..... 0.5 .....نمره

جلسه ی یازدهم تدریس

جلسه یازدهم کلاس برای کرکسیون عملکرد تشکیل شد و دوستان در پی یافتن راه رستگاری! پوستی بر پوستی انداخته، به آتلیه آمده بودند. ظاهراً شعار آقای رئیسی "پوستی بر پوستی بیانداز تا رستگار شوی" به همراه گزارش جلسه دهم کار خودش رو کرده بود تا همه دست پر به کلاس بیان!!!

طراحی پلان و رعایت روابط و دیاگرام های عملکردی از موضوعاتی بودند که در کرکسیون مورد بررسی قرار می گرفت. نکته مورد توجه و مهم در اکثر کارها که در کرکسیون به آنها اشاره می شد توجه به طراحی فضای منفی در پلان بود. بخشی از پلان و دیاگرام عملکردی که مورد بی توجهی قرار گرفته بود، و حاصلش آشفتگی در پلان بود.

نکته بعدی در کرکسیون ها توجه و دوباره طراحی کردن اجزائی از پلان بود که در فضای دو بعدی پلان فراموش می شدند و یا دیده نمی شدند. توجه به ارتفاع (مقیاس فضایی) و طراحی فضاهای لابی به عنوان پیش ورودی به سالن ورزشی از ایتم هایی بود که به آن توجه می شد و کرکسیون پلان همراه با طراحی مقطع صورت می گرفت.

در پایان کلاس هم این آقای خربزه بود که مجلس گرمی کرد و پایانی خوش مزه به کار آتلیه بخشید !!!

جلسه ی دهم

یک از اتفاقات جلسه ی دهم، غیبت آقای مسعود حبیبی بود. او که تا کنون گزارش همه ی جلسات را در وبلاگ منتشر نموده است، در این جلسه حضور نداشت. این هم از معایب دانشجوی فعال بودن است. یک جلسه که نباشی مدرس سراغت رو می گیره و ... . از همه مهم تر که کار وبلاگ هم معطل می مونه. چون فقط مسعود بود که با علاقه یادداشت ها رو می نوشت. لذا برای عدم ایجاد وقفه در کار گزارشات وبلاگ، خودم این کار رو انجام میدم، اما از نگاه یک دانشجوی بی حوصله و تنبل!

" جلسه ی دهم از ساعت 8 صبح شروع شد. تو این جلساتی که کم کم به شماره می افتن، بچه ها هم با خیال راحت و سر فرصت به آتلیه میان. وقتی مدرس اومد تو کلاس، آقای مهندس حبیبی و یکی از دوستان در حال کرکسیون بودن. من هم که این گزارش رو مینویسم تو این لحظه تو رختخوابم! خلاصه کرکسیون ها یکی یکی و بسته به حضور دوستان انجام میشد و مدرس حسابی از کم کاری بچه ها شاکی شده بود. یکی سرخوش می آمد و می گفت از هفته ی پیش تا امروز فکر کردم، اما محصولی ندارم که ارائه کنم! یکی دیگه حجم ماکت رو در سایت جابجا کرده و همین محصول یک هفته اش بود. خلاصه اکثرا قرص کم کاری ترکونده بودن. بجز یکی دو نفر دانشجوی علاقه مند که حسابی خودشونو تو دل مدرس عسل کردن.

حالا دیگه کم کم من دارم حاضر میشم که برم به سمت دانشکده. الان ساعت 13 است و احتمالا مدرسان برای نهار و استراحت رفته اند.
ساعت 14 که مجددا کرکسیون شروع شد، من اولین نفر بودم که کرکسیون کردم. مدرس هم به روی خودش نیاورد که آخه دانشجوی تنبل، حالا وقت اومدنه! معلم هم معلم های قدیم. کلی جذبه داشتن و بچه ها از ترسشون صبح علی الطلوع راه میافتادن که زود تر از معلم در کلاس باشن.

خلاصه چند تا کرکسیون دیگه هم انجام شد. تو یکی از کرکسیون ها یکی از بچه ها اعتراف کرد که هنوز برنامه فیزیکی رو ندیده! اینجا دیگه مدرس حسابی قاط زد و عصبانی شد و گفت که تا هفته ی دیگه که روز تحویل موقته، هر کس پلان های یک دویستم و سایت پلان یک پانصدم و ماکت یک پانصدم نداشته باشه، دیگه سر کلاس نیاد. با خودم گفتم ظاهرا این تو بمیری ازاون تو بمیری هاست. این مدرس که از کوره در نمی رفت. پس باید این هفته رو حسابی کار کنیم. اما کو حس کار کردن. حس همه کار داریم الا کار.
اوضاع هنگامی بی ریخت شد که یکی از بچه ها کارش رو گذاشت رو میز و کارش داد میزد که این کار رو کپی و پیست کرده. مدرس هم با احترام به او گفت که این کار کرکسیون شده است! ضمنا ما چنین خواسته هایی در برنامه فیزیکی نداریم. سالن کنفرانس ما 50 نفره است، اما خانم سالن آمفی تئاتر 500 نفرا تو کارش گذاشته با جزئیات کامل!
تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.

در پایان جلسه هم مدرس گفت که پنجشنبه 2/3/87 جلسه ی جبرانی در دانشکده برگزار میشه از ساعت 8 تا 18 و هفته ی آینده 6/3/87 تحویل موقته. تحویل موقت هم 5 نمره از نمره ی پایان ترم رو داره. جدی جدی باید این هفته رو مقدار اندکی کار کرد."

بررسی و ارائه خلاصه ای از فصل نامه صفه شماره 27

بررسی و ارائه از: نغمه رحیمی، حامد فاضلی، کیان صفایی، پویا مرزی

سازه های غشایی: (پوشش های چادری)

امروزه با پیشرفت فناوری ها سازه های غشایی به کلی دگرگون و متحول شده اند،هر چند بهبود مصالح موجب بهبود عمکرد پشش های غشایی شده است، ولی روش های نوین طراحی عامل اصلی بهرهوری این سازه ها می باشد .ویژگی های این سازه ها:

1- ریشه در سنت کهن جادر سازی دارند.
2- به لحاظ ارزانی مصالح، سهولت اجراو سرعت برپایی بسیار جذاب می باشند.
3- کوتاهی عمر،کم دوامی ، آسیب پذیری در مقابل آتش سوزی ،بی ثباتی شکل و چروک شدن از کاستی های این نوع وشش می باشد.

از اولین کاربرد های این نوع چادر ها در سالن های نمایشی و سیرک ها و چادر های ارتش می باشد پیشرفت فن آوری های امروز باعث شده است تا:

1)دوام و طول عمر مصالح بیشتر شود.
2)مقاومت در برتبر ـتش سوزی بیشتر شود.
3)گسترش حریق و دودهای ساطعه کاهش می یابد.
4)انری کمتری برای تنظیم شرایط محیط حاصل می شود.

مثلا در مناطق گرمسیر با استفاده از این غشاء ها می توان مقدار زیادی از نور خورشید را منعکس کرده و دمای ساختمان را با صرف انرژی کمتری تنظیم نمود و در مناطق سردسیر با بهره گیری از لایه های عایق حرارتی که منعطف و مات می شوند با انری کمتری شرایط مطبوع حاصل می شود.

سازه های غشایی در سال 1960 توسط فرانک اوتو رواج دوباره ای گرفت. دو طرح پیشنهادی او عبارتند از:

شبکه سیمی آویخته که در نمایشگاه مونترال و همچنین ورزشگاه المپیک مونیخ استفاده شد.که هر دو، جزءعظیم ترین و پیچیده ترین سازه های غسایی هستند.
مدل کف صابونی که لایه نازکی از کف صابون را روی لبه های وتکیه گاه ها با اشکال مختلف می کشند و کشیده ترین و نازک ترین لایه را پدید می آورد .سپس از آن عکسبراری شده و الگو برداری می شود.
امکان استفاده از برنامه های کامپیوتری در سال های 1970 و ویژگی را در تجزیه وتحلیل این نوع سازه ها به همراه داشت :دقت و سرعت فوق العاده در محاسبات ومشکل و گیج کننده بودن وارد کردن و کنترل کردن دادهها ئر نسخه های اولیه.

پروژه ترمینال حجاج بندر جده در کشور عربستان، 1981.م

طرح پروژه از گروه som بود، ارتفاع هر یک از پایه ها در حدود 45 متر می باشد و هر واحد چادری مساحتی در حدود 1000 متر مربع را می پوشاند ، جنس غشاء سقف از نوع فیبر شیشه ای با حفاظ تفلون می باشد .این پروژه در زمره اولین پروژه های بزرگ می باشد که در آن از برنامه های رایانه ای به نحوه احسن استفاده شد .در طی مراحل طراحی این پروژه ، نتایج بدست آمده با آزمایش بارگذاری 1/1 تفاوت بسیار ناچیزی داشت ، و در دقت عمل برنامه های رایانه ای روشن گردید.

نکته بسیار مهم در مورد سازه های غشایی یا کششی این است که آنها همیشه باید در کشش باشند ،در غیر این صورت با وزش باد مانند پارچه ای لخت و رها ،چین و چروک برداشته وقسمت های مختلف آن ،آنچنان به هم کوبیده می شوند که از بین بروند. در سازه های غشایی وجود چروک نشانه عدم وجود کشش، و وجود پارگی نشانه وجود کشش بیش از حد است.

تاثیر باد را در طول برپایی سازه های غشایی و تثبیت وضعیت پایداری نهایی آن نباید نادیده گرفت . برای مثال پوشش چادری سایه بانی به طول 150 متر در شهر هالیود در حالی که از دو انتها ثابت شده بودبه باد سپرده شد و پوشش تحت تاثیر باد، بارها موج برداشته و پشت و رو شد و مرتب به هم خورد تا پس از مدت کوتاهی ریش ریش شده و به کلی از بین رفت.

در طی سالیان بعد ،با احیای فن آوری ریخته گری فولاد و استفاده از آن به جای جوشکاری ضمن آنکه از تمرکز تنش ها در اتصالات کاسته شده است ، این اتصالات توانسته اند با اشکال ساده ، تراش دار و بسیار زیبا، روحیات سازه های غشایی را بهتر منعکس کنند. همچنین استفاده از آلومینیوم حدیده شده موجب حذف پیچ و قطعات ضخیم گذشته گردید.

سازه های فنری مهار شده تنسگریتی:

با بهره گیری از بعضی ویژگی های چند وجهی ها اشکال متنوع و بسیار بدیهی بدست می آید که سازه های تنسگریتی از بارزترین این دسته از فرم های ساختمانی هستند. مثلا": دو مداد که بصورت بعلاوه روی هم قرار گرفته اند و با حلقه های کشی به هم ثابت شده اند .و یا یک باد کنک باد شده . در اینجا غشاء کششی یکپارچه بیرونی ،حلقه های کششی ممتد مجموعه و هوای فشرده داخل آن ستون های فشاری معلق مجموعه تنسگریتی را تشکیل می دهند.

قایق های مصریان باستان که در حدود 2500 سال قبل از میلاد مسیح می زیسته اند نخستین نمونه های تنسگریتی هستند.بدن انسان و جانوران را می توان یک نوع تنسگریتی دانست زیرا اجزاء فشاری مانند استخوان ها ومهره ها توسط نظام کششی ،متشکل از ماهیچه ها و پوست و شبکه های عصبی به یکدیگر فشرده و محکم شده اند.

در اواسط قرن بیستم، مجسمه ساز معروف امریکایی کنت اسنلسون اولین کسی بود که این فرم ساختمانی را به کار گرفت. بعد ها فولر استاد او، آن را سازه فنری مهار شده یا تنسگریتی نامید.

برج سوزن اثر کنت اسنلسون

تاسیسات مکانیکی و الکتریکی

جهت مطالعه و آشنایی دانشجویان محترم، دو مطلب مختصر در مورد تاسیسات مکانیکی و الکتریکی در اینجا و آنجا ارائه شده است. شایسته است که این مطالب هم مانند مطالب ارائه شده در مورد سازه و حفاظت ساختمان ها در مقابل حریق، به دقت مطالعه شوند.

اسکیس راه رستگاری در فارغ التحصیلی و ازدواج!!!

1. جلسه آینده اسکیس کلاسی خواهد بود، آوردن کاغذ پوستی و لوازم کار فراموش نشود.
(استاد رئیسی)


2. راه رستگاری دانشجویان معماری:

پوستی بر پوستی بیانداز تا رستگار شوی

(استاد رئیسی)

3. امروز روز جشن فارغ التحصیلی و ازدواج دانشجویی در دانشگاه بود، که جا داره به دوستان و هم دانشگاهی ها یه تبریک مخصوص گفته بشه.

(آتلیه طرح 4)

جلسه نهم تدریس

بعد از صحبت پیرامون ایده پردازی و روش های رسیدن به فرم، از ایده مطلوب (شاخص) پروژه، نوبت به کرکسیون فرم و نحوه قرار گیری مجموعه ورزشی در سایت و بستر خود بود.

دوستان با طراحی و فکر به نحوه قرارگیری پروژه در سایت خود و چگونگی رسیدن از ایده به فرمی مشخص، به صحبت و کرکسیون کار خود پرداختند. روشهای طراحی فرم و چگونگی رسیدن به آن در کار دوستان متفاوت بود. استفاده از نیروهای سایت و گرفتن خطوط از بستر پروژه و همچنین تعریف خاص از نوع عملکرد پروژه (مجموعه ورزشی) ، همانند حرکت، انرژی، سرزندگی از راههای بودند که در عموم طرح ها برای رسیدن به فرم به چشم می خورد.

دو پروژه هم در طراحی نگاه و رویکرد جدیدی به خود گرفته بودند که باعث خاص شدن خود و باز کردن بحث جدیدی در کلاس شدند.

یکی از طرح ها با، بازتعریف و استفاده از دیاگرامهای و آنالیزهای حرکتی (تکنیک و تاکتیک) در فوتبال (که مخصوص مربیان برای تدریس و آنالیز ورزشکاران و بازی آنها است) شکل گرفته بود، که با راهنمایی و تجویز نسخه مخصوص! از طرف استاد رئیسی به ادامه کار تشویق و راهنمایی شد.
همچنین پروژه دوم که فکر به بیان شادی و خلق احساس شادی در بین مخاطبین شروع به طراحی کرده بود. در توضیح و کرکسیون، یکی از راههای خلق شادی را گنگ بودن سکانس های بعدی برای دریافت و حس فضا توسط مخاطب پروژه و تعریف و طراحی جدید و به یک باره فضا و مکان را در معماری باعث ایجاد احساس شادی در مخاطب پروژه خود دانست.

آقای رئیسی در ادامه کار کرکسیون و تدریس کلاسی به تعریف و توضیح دیاگرام های عملکری -دیاگرام فرم - دیاگرام سازماندهی فضا پرداخت، اینکه لزوماً منطبق بر یکدیگر نبوده و یکی از مشکلات طراحی دانشجویان را الزام در تطبیق دادن فرم خود با دیاگرامهای عملکردی دانستند. و در جلسه آینده فکر و ارائه آنها را برای هر پروژه لازم دانستند.

بررسی و ارائه خلاصه ای از مجله هنر و معماری، سال 1353

بررسی و ارائه از: ابراهیم پناهی، پژمان جمشیدی، علی افتخاری

مجموعه ورزشی آریامهر

مجموعه آریا مهر در 14 کیلومتری اتوبان تهران ـکرج در زمینی بمساحت 4.000.000 متر مربع بنا شده است. این مجموعه در دو مرحله ساخته شده است: مرحله اول استادیوم یکصد هزار نفری دریاچه ‍‍و پارکینگ که با جاده هایشرقی و غربی مربوط میشوند. مرحله دوم بقیه مجموعه که عبارت است از سالن ورزشها سالن استخر پیست دوچرخه سواری ساختمان اداری و مرکز مطبوعات ساختمانهای تیر اندازی زمین های تمرین برای ورزشهای مختلف ساختمانهای

ضمیمه مربوطه به هر قسمت:

این مجموعه در جلگه اطراف رودخانه کن زیر کوه های شمال قرار دارد استادیوم یکصد هزار نفری آریا مهر در خرگوش دره که دره ایست نسپتا پهناور و کم عمق احداث گردیده.

استادیوم تختی

تاریخچه مختصر:

در خرداد ماه 1345 طبق دستور فرح آرشیتکت احمد درویش با توجه به فعالیتهای ایشان که در زمینه معماری اسکلت های بخصوصی در ایتالیا داشتند دستبکار طرح استادیوم سی هزار نفری شدند.

نکات دید مشخص درتهیه این طرح بر اساس خواسته های فرح عبارت بودند از:

الف – احتیاجات شهر تهران برای برای یک استادیوم که دختران بخصوص در آن فعالیت ورزشی داشته باشند و در آینده برای فعالیت ورزشی وسیع تر قابل استفاده باشد.

ب – ایجاد استخوان بندی ساختمانی که با تازه ترین تکنیکها ومصالح و ادامه فعالیتهای آرشیتکت در خارج از ایران باشد.

ج – پیش بینی این استادیوم در مجموعه ای که برای فعالیت های مختلف ورزشی شهر تهران تا ده سال آینده قابل گسترش باشد.

نکات فنی طرح:

- ایده کلی طرح استادیوم به صورت نعل اسبی طرح شده است بطوری که تمام تماشاگران در یکطرف و پشت به غرب قرار گیرند و در قسمت شمال و جنوب هم با حداقل جا ادامه پیدا کند.

علت اساسی وقت برگزاری حداکثر مسابقات از ساعت 2 بعدازظهر به بعد بود که تمام بینندگان مسابقه تا آنجا که ممکن است در شرایط مساوی و خلاف نور خورشید قرار گیرند. از طرف دیگر این راه حل امکان خواهد داد که برای نمایشات ملی و نمابشات در شب از جهت شرق زمین اصلی مسابقات به عنوان یک صحنه عظیم استفاده شود.

- برای جایگاه بینندگان همانطور که هدف اساسی طرح بود پوششی که تقریبا بیش از 3/2 (دوسوم) سطح جایگاه را سایه بگیرد با پوششی کابلی طرح شد.

پوشش سقف:

- شکل هندسی استخوان بندی پوشش به صورت یک زین اسب می باشد.
-پوشش از یک طرف متصل به کناره صلب بتنی استادیوم و از طرف دیگر توسط یک کابل مرکب بعنوان کناره داخلی غیر صلب مهار شده است.

- دو طرف کابل کناره در دو نقطه قرینه نسبت به محورعرضی استادیوم به فاصله 235 متر از یکدیگر و هر کدام در ارتفاع 70و71 متر مهار شده اند.

بررسی و ارائه خلاصه ای از مجله معماری ایران، شماره 24

بررسی و ارائه از: ندا منصور حسینی - الهام یوسفی نیک پی - سمانه میرزاده - سارا پارسا

کولوزیوم
تاریخچه:

کولوزیوم که حدودا 50000 تماشاگر را در خود جای می داد نخستین استادیوم مهم چند کارکردی در تاریخ بوده و محل نبردهای گلادیاتوری و نبردهای شبیه سازی شده دریایی بوده.استادیوم را می شد با سیستمی از طناب کشی و با سقفی برزنتی که محافظت در برابر آب و هوا را سبب می شد پوشاند آرایه بندی سه ردیفی و سیستم پلکان آن خروج سریع را میسر می کرد.


استادیوم آلیانز

استادیوم دارای شکل غیر عادی بوده و پوسته بیرونی آن از 2874 عنصر الماس شکل با جنس ETFE مات وشفاف ساخته شده است. قلب دستاوردهای استادیوم آلیانز گودال آن با جایگاههای سر پوشیده اش برای تماشاگران می باشد.

ساختار بتنی گودال استادیوم:

ساختار اصلی از بتن درجا در ترکیب با عناصر اسلب کف و واحدههای پله بتنی پیش ساخته و آماده شده روی تیرههای مایل جایگاه می باشد.
ساختمان سقف مانند ساختار بتنی به منظور اهداف توسعه به هشت قسمت تقسیم شده است.برای نما و سیستم نورپردازی از اجزایی با بار نسبتا پایین آتش سوزی استفاده شده است روکش های لامپ از ورق گالوانیزه فولادی و عناصر دیگر که تمامی از احتراق پذیری پایینی برخوردارند تشکیل می شوند.

استادیوم المپیک برلین

این استادیوم تقریبا 75000 تماشاگر را در خود جای می دهد.ساختار خرپایی فولادی سبک وزن به صورت طره ای برای سقف آن انتخاب شده است.سقف آن دو پوسته بوده و از بافت الیاف شیشهای اندود به PTFE

برای هر دو پوسته استفاده شده است.

استادیوم DALUZ

دید این استادیوم بر مبنای نور و شفافیت است.فضای داخلی توسط 3 دایره از ردیف های متوالی ایجاد شده است. در ساخت سقف حالت قوسی شکلی در نظر گرفته شده که بر روی پایه های زاویه دار قرار گرفته است.

استادیوم STADIO MUNIAPAL DE AVERIO

استادیوم دارای یک طراحی زیبا میباشد که ترکیبی است از اشکال ساده با رنگ های زیبا و زنده در کل قسمت های استادیوم این رنگ ها در بیننده ایجاده نوعی حس شادی می کند بنابراین برای برگزاری جشن های ورزشی بسیار مناسب است.

استادیوم JOSE ALVALADE

این استادیوم توسط TOMAS TAVERIAبه گونه ای رنگارنگ و روشن طراحی شده است.سقف استادیوم که روی 4 ستون کج معلق ایستاده است طوریست که در بالای ردیف های استادیوم متغییر است. رنگ اصلی در بنای این استادیوم رنگ زرد می باشد که با ستون های زاویه دار و متالیک شفاف تر می شو د و نور خورشید از طریق ستون و کناره های داخلی سقف به داخل می تابد.

استادیوم MUNICIPAL DR. MAGALHAES PESSOA

استادیوم برای بها دادن به مناطق اطراف بنا شده است.این استادیوم دارای 5 طبقه است.استادیوم به عنوان یک ساختمان جند منظوره می باشد که امکان انواع ورزشهای سالنی و خارج سالنی در آن می باشد.

استادیوم MUNICIPAL DE BRAQ

این استادیوم یک ساختار ابتکاری و غیر عادی دارد اول اینکه این استادیوم با نوعی هماهنگی با محیط ساخته شده یک قسمت باز به طرف کوهستان دوم اینکه این استادیوم عامه پسند نمی باشد زیرا در پشت دروازه ها پیج جای نشستنی وجود ندارد که بر گرفته از متدهای قدیم اروپای می باشد آرشیتکت این بنا ادوارد وستو می گوید که به نظر او فوتبال شبیه این استادیوم است.

استادیوم های آلیانز - آشیانه پرنده - مکعب آب

بررسی و نقد از: مسعود حبیبی - وریا حمزه ای

استادیوم آلیانز
استادیوم جدید شهر مونیخ - آلمان

دو باشگاه شهر مونیخ و شورای شهر مونیخ کارفرمایان استادیوم آلیانیز بودند، که طرح ساخت استادیوم را در سال 2001 به مسابقه گذاشتند.

سرانجام رقابت برای طراحی استادیوم 66 هزار نفری شهر مونیخ و در میان 8 طرح پذیرفته شده در مرحله نهایی، علیرغم حضور نامهای بزرگی همچون پیتر آیزنمن و نورمن فاستر، گروه معماری هرزگ و دمورن به همراه شرکت پیمانکاری آروپ اسپرت برنده این مسابقه معرفی شدند.

با توجه به جمعیت زیاد و ردیف های متوالی در استادیوم های ورزشی، دو نکته را می توان از اصول طراحی استادیوم ها ذکر کرد: زاویه دید تماشاچیان - عرض مسیرهای خروجی، و تعداد راههای فرار در پایان مسابقه و مواقع اضطراری.

ارتفاع موقعیت تماشاچیان و زاویه دید ناظر از طریق تنظیم اندازه ردیف ها طراحی می شود، زاویه دید ناظر در رابطه مستقیم با ارتفاع موقعیت (ردیف ها) تماشاچیان قرار دارد.

برای جلوگیری از بسته شدن و کم شدن زاویه دید تماشاچیان، ارتفاع سکوی اول را از سطح زمین بلندتر از بقیه در نظر می گیرند، این امر به خودی خود باعث بزرگتر شدن اندازه کلی ورزشگاه و بالا رفتن هزینه های اجرایی آن خواهد شد، ولی محصول، دید مناسب برای تماشاچیان خواهد بود.

برای راحتی حرکت تماشاچیان و جلوگیری از ورود و خروج به یکباره آنها، شکل و چیدمان کلی ردیفهای صندلی به سه دسته سکوی مختلف تقسیم شده است، هر سکو در ارتفاع خود و با مسیر جداگانه برای حرکت تماشاچیان عمل خواهد کرد.

همچنین مسیرهای حرکتی بازیکنان، مهمانان ویژه، رسانه ها و ... به صورت مجزا و جداگانه از مسیرهای عمومی و تماشاچیان طراحی شده است.

مشخصات عمومی و کاربری پلان ها در تراز مختلف:

تا پیش از تصویب طرح نهایی، سی و سه طرح متفاوت برای ورزشگاه از شرکت مشاور طرح (هرزگ و دمورن) ارائه گردید.

به غیر از جایگاه تماشاچیان، فضاهای داخلی ورزشگاه با بیش از 160 هزار متر مربع زیر بنا در هفت طبقه طراحی شده است.

زیر زمین دوم: فضاهای خدماتی، تعویض لباس، پارکینگ، جایگاه رسانه ها.

زیر زمین اول: عمدتا به پارکینگ ویژه اختصاص داده شده است.

(در مجموع پارکینگ به ضرفیت 1100 خودرو طراحی شده است)

طبقه همکف: همکف به فضای بیرونی دسترسی دارد و با سکوی وسطی و پائینی تماشاچیان در ارتباط است. (این طبقه ورود و خروج 44 هزار نفر را به عهده دارد) سرویسها و خدمات خاص تماشاچیان در این طبقه طراحی شده است.

طبقه اول: رستوران تماشاچیان، فروشگاه ها و کافی شاپ.

طبقه دوم: فضای اداری باشگاه، خدمات و کارکنان.

طبقه سوم: در بخشهای غربی و شرقی ورزشگاه جایگاه و فضاهای خدمات مهمانان ویژه قرار دارد.

طبقه چهارم: دسترسی به سکوی سوم (جایگاه تماشاچیان) از این طبقه امکان پذیر است.

طبقه پنجم: تاسیسات بهره برداری و تجهیزات فنی.

پوسته و نمای به کار رفته در آلیانز:

خلاقانه ترین بخش طرح پوسته و نمای آن است که از جنس ETFE ساخته شده، رنگ نمای بیرون آن متناسب با رنگ لباس پیراهن تیمهای باشگاهی مونیخ قابل تغییر است. و شکل ظاهری آن که به بافت حصیر شباهت دارد از خطوط مورب و افقی تشکیل شده است.

سازه استادیوم:

سازه اصلی استادیوم که سکوهای تماشاچیان و طبقات را تشکیل می دهد، از جنس بتن و متشکل از دال های معلق کف، تیرهای کم ارتفاع و عریض می باشد.

این سازه برای جبران خسارات ناشی از افت بتن و با توجه به ابعاد بزرگ و هندسه منظم سازه، به ۸ قسمت تقسیم شده است، ۴ قسمت سازه های گوشه و ۴ قسمت سازه بخش میانی.

سازه بخش میانی: هر بخش میانی از ۱۰ قاب بتن آرمه با یک هسته (پله) مرکزی تشکیل شده است. این هسته مرکزی نقش جذب پیچش ناشی از نیروهای وارده را دارد.

سازه بخش های گوشه از ۱۶ تیر شعاعی، و به طول ۱۲۰ متر تشکیل شده است.

سازه سقف (تیرهای طره ای) و بام استادیوم که تمامی جایگاه تماشاچیان را می پوشاند از خرپایی فولادی با طول دهانه ۶۰ متر.

مکعب آب
استادیوم ورزش های آبی المپیک پک

در جولای ۲۰۰۳ شرکت معماری آروپ (ARUP) و شرکت مهندسین سازه چین و موسسه طراحی CSCEC Shenzhen جایزه مسابقه بین المللی طراحی مرکز ملی ورزشهای آبی المپیک ۲۰۰۸ پکن را از آن خود کردند.

مشخصات عمومی پروژه:

• هزینه ساخت: ۱۰۰ میلیون دلار
• ابعاد ساختمان: ۱۷۷*۱۷۷*۳۱ متر
• مساحت پروژه: ۷۰ هزار متر مربع
• ظرفیت: ۱۷ هزار تماشاچی
• ۵ استخر برگزاری مسابقه

طراحی رستورانی در خارج از حجم حبابی شکل باعث شده تا این مکعب آب بعد از مسابقات المپیک پکن نیز به عنوان یکی از مناطق تفریحی شهر پکن مورد استفاده قرار گیرد، همچنین طراحی مکعب آب در چهار محور اصلی یعنی اقتصادی بودن، مسائل اجتماعی، محیطی و منابع طبیعی قدم برداشته است.

ایده اولیه طرح که از کف های صابون می باشد از Weaire و Phelan استادان فیزیک، که سعی بر مطالعه چیدمان حباب های کف صابون در یک نظم بی انتها را داشته اند گرفته شده است.

طراحی سازه ای مکعب آب بر اساس الگوی پیشنهادی این دو دانشمند پایه ریزی شده است، مسئله اصلی این بود که این اشکال نامنظم چگونه در یک ساختار منظم همانند یک مکعب جای خواهند گرفت و یک سطح صاف و هموار را به وجود خواهد آورد.

شکل گیری و طراحی سازه:

به طور خلاصه مشخصات عمومی سازه عبارتند از:

• ابعاد کلی طرح: ۱۷۷*۱۷۷*۳۱ متر
• ضخامت دیوارها: ۳.۶ متر (از جنس سازه های فضا کار)
• ضخامت سقف: ۷.۲ متر (از جنس سازه های فضا کار)
• فولاد مصرفی: ۶۵۰۰ تن
• طراحی برای ۲۲ هزار تیر سازه ای برای ۱۹۰ حالت مختلف بارگذاری
• ۱۲ هزار گره خرپایی (پیوند)
• تعریف بار گذاری برای یک میلیون سطح مختلف

شکل گیری این نوع سازه فضاکار در سه بخش تعریف شده است:

1. قاب سطح بیرونی
2. قاب سطح خارجی
3. ساختار حبابی میانی که در حد فاصل دو قاب ذکر شده قرار می گیرد.

در کل سازه میانی و قاب های به کار رفته همان ترکیب حباب ها هستند، ولی به دلیل اینکه در جداره های بیرونی و درونی به شکل سطح مسطح طراحی شده اند. در طراحی سازه نیز به سه بخش جدا تقسیم شده اند.

مسئله مهم در طراحی سازه مکعب آب، تغییر اندازه ها بر اثر انقباض و انبساط زیاد، به دلیل طول دهانه ها و ابعاد زیاد ساختمان و سازه بوده است. و دیگر اینکه سازه بسیار مقاوم بنا قادر به حفظ شکل خود بر اثر وزن زیاد خود سازه باشد.

روکش مکعب ها:

پوشش ETFE انتخاب شد تا هم به سازه های فضاکار روح بخشد و هم شکل و ظاهر آن را هر چه بیشتر به حباب ها و مکعب های آب شبیه کند.

تک تک حباب ها در پوششی از ETFE قرار می گیرند، سپس هوا به صورت یکباره در محل در داخل آن پمپاژ می شود، این عمل برای هر ۱۰ سال یک بار تکرار می شود.

یکی از نواقص بزرگ این نوع پوشش های ETFE احتراق پذیر بودن آنها استکه در هنگام آتش سوزی خود را جمع می کنند.

اتيل تترا فلوئور اتيلن (ETFE) كه فلوئور پليمري با ويژگيهاي كششي مناسب است، براي كاربرد در اين پروژه، راه حل خوبي است. به علاوه، مقاوم و سبك وزن است (وزني معادل يك درصد همان ابعاد شيشه دارد) و شفافيتي بالا براي عبور اشعه مـاوراءبنـفش دارد؛ETFE در مقـابل نور خـورشيد فـرسايش نمي يابد و خاصيت عايقي بهتري نسبت به شيشه داراست. همچنين قابل بازيافت بوده و نيز مقاومتي معادل چهارصد برابر وزن خود دارد.
گرچه در برابر ايجاد سوراخهاي سطحي حساس است، اما به سادگي با استفاده از نوارهاي ETFE مي توان آن را تعمـير نمود.

آشیانه پرنده
محل برگزاری افتتاحیه المپیک پکن

استادیوم ملی پکن توسط معماران سوئیسی DE MEURON و HERZOQ طراحي شده است. و طبق برنامه ريزي از قبل تعيين شده در پايان سال 2007 به پايان رسيد.

اين پروژه به علت بهره گيري از ايده هاي خلاقانه و نوآور در طراحي سازه و پوسته معماري مورد توجه معماران و متقدين هنري بوده است. استاديوم ملي پكن (آشيانه پرنده) نمونه اي برجسته از كاربرد علم زيست سنجي (ارگانيك شكلي) BIOMETRIC در معماري مدرن به شمار ميآيد.

در واقع جنبش ارگانيك شكلي (تقليد از طبيعت) جنبش جديدي نيست. اين رويكرد، بازبيني نخستين الهامات بشر از طبيعت به شمار مي رود.

در سال 2002 كميته برنامه ريزي شهري پكن، طي مسابقه اي بين المللي كه انجام شد، اين طرح را به عنوان طرح برنده اعلام كرد، اين استاديوم به عنوان محل برگزاري افتتاحيه و اختتمايه مراسم المپيك نيز اعلام شده است.

مشخصات عمومي پروژه:

• طول بنا: 333 متر
• عرض بنا: 284 متر
• ارتفاع بنا: 69 متر
• ظرفيت استاديوم: 100 هزار نفر

الگو سازه اي: (طراحي سازه اي)

طراحي و الگوي سازه اي بنا را مي توان به سه بخش تقسيم كرد:

1. هسته بتني سازه
2. ستون ها و پوسته معماري كه از جنس فلز هستند
3. سقف استاديوم

هسته بتني سازه به شكل سكويي بتني طراحي شده است كه وظيفه جاي دادن تماشاچييان و انتقال و هدايت بار زنده استاديوم را به زمين (پي) دارد.

پوسته فلزي استاديوم كه به شكلي، نامنظم به چشم مي خورد، داراي 24 ستون مي باشد كه دور تا دور اين بيضي با فواصل منظم چيده شده اند. و بر روي هر يك خرپايي بزرگ قرار گرفته كه وظيفه آن تحمل وزن پوسته و سقف استاديوم است.

در واقع سازه اين پوسته عظيم همين 24 ستون و خرپاها هستند و خطوط منحني ديگر در پوسته، صرفا براي تكميل ايده و طرح اوليه معماران آن به نمايش در آمده اند.

در اپتدا قرار بود تا سقف بنا به صورت متحرك طراحي شود، اما به دليل كم شدن بودجه طرح و كاهش آن، سقف به صورت ثابت طراحي و اجرا شد. اين موضوع خود باعث شد تا ميزان فولاد مصرفي به 40 هزار تن فولاد از 80 هزار تن فولاد تخمين زده شده كاهش يابد. همچنين اين كار باعث كم شدن ضخامت ورق هاي مصرفي در ساخت 24 ستون خرپاها شد.

اين سقف فولادي (ثابت) به طول 330 متر، عرض 220 متر و وزن 45 هزار تن طراحي و در اكتبر 2006 ساخت آن به پايان رسيد.

به منظور دستيابي به ايده و طرح مورد نظر طراحان، عناصر فولادي پوسته در ديوارها و سقف به صورت يكپارچه اجرا شده اند. اين پروفيل هاي فولادي از ضخامت 1 تا 10 سانتي متري (بسته به نوع و مقدار بار وارده به آنها) طراحي شده اند.

براي اجراي اين پروفيل هاي يكپارچه كه طول تعدادي از آنها به 600 متر هم مي رسد، جوشكاري بايد در محل انجام مي شد، كه از مشكلات جوشكاري در محل مطلوب نبودن دماي محيط (به ويژه در فصل زمستان) و ديگري جوش دادن بيش از 128 قطعه براي برخي از قطعات مي باشد.

پوشش سقف استاديوم:

بعد از نصب سازه سقف، پوششي از جنس ETFE براي آن انتخاب شد. اين پوشش در مساحت 40 هزار متر مربع و در 1038 جزء مختلف به كار رفته است.

اتيل تترا فلوئور اتيلن (ETFE) كه فلوئور پليمري با ويژگيهاي كششي مناسب است، براي كاربرد در اين پروژه، راه حل خوبي است. به علاوه، مقاوم و سبك وزن است (وزني معادل يك درصد همان ابعاد شيشه دارد) و شفافيتي بالا براي عبور اشعه مـاوراءبنـفش دارد؛ETFE در مقـابل نور خـورشيد فـرسايش نمي يابد و خاصيت عايقي بهتري نسبت به شيشه داراست. همچنين قابل بازيافت بوده و نيز مقاومتي معادل چهارصد برابر وزن خود دارد.

گرچه در برابر ايجاد سوراخهاي سطحي حساس است، اما به سادگي با استفاده از نوارهاي ETFE مي توان آن را تعمـير نمود.

شايد منحصر به فرد ترين پوشش به كار رفته در ساخت سقف استاديوم، سيستم بالشتكي آن است، اين سيستم در فضاي خالي بين دو پوسته سقف قرار مي گيرد.

اين بالشتك به منظور تنظيم ميزان جريان باد، هوا و نور خورشيد طراحي و تعبيه شده است، و با كم و زياد كردن فاصله دو پوسته از يكديگر عمل خواهد كرد.

جلسه هشتم تدریس

جلسه هشتم آخرین زمان کرکسیون و بحث پیرامون ایده بود. هر کدام از همکلاسی ها به نوبت و مطابق با برنامه و هدف کلاس (آموزش روش نقد آثار توسط خود دانشجو) شروع به ارائه و صحبت در مورد کار خود می کرد.

.

شاید این اولین باری بود که نحوه صحبت و ارائه شفاهی کار در آتلیه اینقدر اهمیت پیدا می کرد، برای اولین بار می دیدم که با صحبت و فن بیان این قدرت رو داری که کار خودت رو اینقدر مهم و البته تاثیر گذار در کلاس نشون بدی، حتی اگر اون کار چند برگ دست نوشته خشک و خالی باشه!
شاید بعضی مواقع نحوه بیان می تونه تاثیر بیشتری از خود کار داشته باشه!

.

بعد از صحبت های دانشجو پیرامون ایده پردازی و تفسیر آن، کار به نقد عمومی گذاشته می شد و دوستان به اختیار شروع به صحبت و نقد اثر می کردند.

صحبت ها پیرامون ایده پردازی بیشتر جنبه اجتماعی و نوع برخورد طرح (مجموعه ورزشی چند منظوره) با اجتماع و تاثیرات آن در شهر و زندگی مردم داشت، این تاثیرات گاهی در مقیاس شهری و گاهی در مقیاس محله ای مورد بررسی قرار می گرفت.
و در برخی از ایده پردازی ها به تعامل طرح با بستر و سایت خود توجه شده بود. (مخصوصا در سایت شماره 2 - در بافت قدیمی شهر قزوین)

بخش دوم کلاس
بخش دوم صحبت ها و ارائه کارها به حل مسئله و یا مرحله تکاملی طراحی معماری یعنی رسیدن از ایده به فرم بود، هر یک از دوستان با توجه به روش های گفته شده (جلسه پنجم - بخش سوم) و با تفکر شخصی خود سعی به حل این مسئله داشتند.

آقای رئیسی در توضیح دوباره حل مسئله (رسیدن از ایده به فرم) ایده رو به عنوان مسئله ای بیان کردند که ظهور آن در کار پایانی لزوما رویکرد فرمال به طراحی معماری نخواهد بود.
همچنین به بررسی و توضیح کلی آثار زاحا دید به عنوان یک معمار زمینه گرا و رم کولهاس و اندیشه های او در کتابخانه ژوسیو (کانسبت برنامه) پرداختند.

بخش سوم کلاس
بخش سوم کلاس مسابقه اسکیس کلاسی بود.
موضوع طراحی پوسته برای یک مکعب (نمایش به صورت وجهه های آن) بود.

در آخر کلاس اسکس ها به نقد عمومی و سپس انتخاب کار برتر، رسیدند. در بین کارها چهار اثر به عنوان طرح برتر شناخته شدند که ملزم به اجرای ماکت برای دو هفته آینده شدند.